اعلام مفقودی چک دارای مراحلی است که صادر کننده چک باید انجام دهد تا دچار مشکلات حقوقی نشود. چک صادر شده در حکم پول است و به همین دلیل در حفظ و نگهداری از آن باید تمام تلاش خود را به کار بگیرید. اما گاهی ممکن است در اثر رخدادهایی مانند سرقت، سهل انگاری، جعل و موارد دیگر، چک شما مفقود شود و نیازمند پیگیری آن شوید.
همچنین بخوانید: چک صیاد چیست؟ شرایط دریافت، نحوه استعلام و هرآنچه باید بدانید
در چنین شرایطی احتمال سوء استفاده از چک بسیاری زیاد است و حتما باید به صورت صحیح مراحل اعلام مفقودی چک را انجام دهید. در این مقاله به توضیح مراحل انجام این کار می پردازیم تا بتوانید جلوی مشکلات متعددی که ممکن است در اثر این اتفاق رخ دهند را بگیرید. با «پیگرد» همراه باشید.
اعلام مفقودی چک به بانک
اولین کاری که بعد از گم شدن چک باید انجام دهید، این است که به بانک مراجعه کرده و کتبا دستور عدم پرداخت بدهید. در ارتباط با اعلام مفقودی چک، ماده قانونی زیر می گوید:
ماده ۱۴ قانون صدور چک:
صادرکننده چک یا ذینفع با قائم مقام قانونی آنها با تصریح به اینکه چک مفقود یا سرقت یا جعل شده یا از طریق کلاهبرداری یا خیانت در امانت یا جرائم دیگری تحصیل گردیده می‌تواند کتبا دستور عدم پرداخت وجه چک را به بانک بدهد. بانک پس از احراز هویت دستور دهنده از پرداخت وجه آن خودداری خواهد کرد و در صورت ارائه چک بانک گواهی عدم پرداخت را با ذکر علت اعلام شده صادر و تسلیم می‌نماید.
دارنده چک می‌تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت داده شکایت کند و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت گردد دستور دهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده ۷ این قانون به پرداخت کلیه خسارات وارده به دارنده چک محکوم خواهد شد.
تبصره ۱ (اصلاحی ۱۳۷۶/۱۰/۱۴) – ذینفع در مورد این ماده کسی است که چک به نام او صادر یا ظهرنویسی شده یا چک به او واگذار گردیده باشد (یا چک در وجه حامل به او واگذار گردیده)
در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می‌شود بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی یا انصراف دستوردهنده در حساب مسدودی نگهداری نماید.
تبصره ۲ (الحاقی ۱۳۷۲/۰۸/۱۱) – دستور دهنده مکلف است پس از اعلام به بانک شکایت خود را به مراجع قضایی تسلیم و حداکثر ظرف مدت یکهفته گواهی تقدیم شکایت خود را به بانک تسلیم نماید در غیر این صورت پس از انقضا مدت مذکور بانک از محل موجودی به تقاضای دارنده چک وجه آن را پرداخت می‌کند.
تبصره ۳ (الحاقی ۱۳۷۶/۱۰/۱۴) – پرداخت چک‌های تضمین‌شده و مسافرتی را نمی‌توان متوقف نمود مگر آنکه بانک صادرکننده نسبت به آن ادعای جعل نماید. در این مورد نیز حق دارنده چک راجع به شکایت به مراجع قضایی طبق مفاد قسمت اخیر ماده ۱۴ محفوظ خواهد بود.
همانطور که مشاهده می کنید، قانون صدور چک تعیین کرده است که پس از مفقود شدن چک، باید دستور عدم پرداخت را به صورت کتبی به بانک بدهید. این اولین مرحله از اعلام مفقودی چک است.
بانک نیز پس از دریافت این دستور، حساب بانکی را به مدت یک هفته مسدود می کند. شما در این مدت باید به مرجع قضایی صالح بروید و پرونده تشکیل بدهید.
رسیدگی قضایی به مفقودی چک
پس از مراجعه به مرجع قضایی باید اعلام مفقودی چک کنید و برای آن گواهی دریافت نمایید. اما مرجع صالح کدام است؟ برای انجام این کار باید بر اساس مبلغ چک و همچنین نحوه مفقودی، به یکی از مراجع زیر بروید:
- مبلغ کمتر از ۲۰۰ میلیون ریال: شوراهای حل اختلاف
- مبلغ بیشتر از ۲۰۰ میلیون ریال: دادسرا
- اگر چک گم نشده باشد و سرقت، کلاهبرداری یا جعل شده باشد: بدون توجه به مبلغ، الزاما باید به دادسرا مراجعه کنید.
پس از دریافت گواهی اعلام مفقودی چک
پس از دریافت گواهی از مرجعی که با توجه به توضیحات بالا صالح بود، یک هفته فرصت دارید آن را به بانک تحویل دهید. با ارائه این گواهی به بانک، مبلغی معادل ارزش چک در حسابتان مسدود می ماند اما آن را به دارنده چک نمی دهد تا دادگاه رای نهایی را صادر کند.
در صورتی که گواهی اعلام مفقودی چک را به موقع ارائه ندهید، بانک می تواند پس از یک هفته، چک را نقد کند. پس حتما در اولین فرصت گواهی را به بانک بدهید.